A është zgjidhje Energjia alternative…?

Enio Civici

Aktualisht vuajmë nga një krizë e perhershme energjie, kryesisht elektrike. Kjo sepse burimet tona energjitike mundesohen nga Hidrocentralet. Perkufizohemi si të varur kryesisht nga sasitë e rreshjeve që bien në vend. Shqipëria është e bazuar në 95% të rasteve në konsumin e vetëm të energjisë elektrike dhe kjo na bën dipendent të parashikimeve metereologjike. Një problem ky që na ka shoqeruar në 17 vite tranzicion, gjithashtu nuk ka munguar gjatë regjimit diktatorial komunist por në ato kohera mungesa e energjisë interpretohej si panevojshmëri e popullit shqipëtar ndaj lukseve të kapitalizmit. Së fundmi konsiderohemi si vënd potencial për hyrjen në Bashkimin Europian, dhe sigurisht që energjia e munguar, e pavazhdueshme dhe jo e sigurtë duhet të konsiderohet një pengesë.

Si e ka zgjidhur Europa dhe vendet e zhvilluara këtë problem ?

Në vitet 80’, por edhe më parë, ekonomia botërore njohu si zgjidhje momentale përdorimin e gazit si zëvëndësues në një pjesë të mirë të jetës së përditshme por dhe aplikimit në fusha të tjera si për shembull, ngrohje, për funksionimin optimal të industrisë,etj. Më pas rreth viteve 90’ edhe gazit si burim enrgjie i erdhi fundi, duke u shndërruar në të parapëlqyerin e përdoruesve shtëpiake, pra u perdor dhe vazhdon të përdoret kryesisht per gatim. Kjo erdhi si pasojë e pakësimit të rezervave të gazit, për rrjedhojë dhe shtrenjtimit të cmimit të tij. Këtij problemi vëndet e zhvilluara i’u përgjigjën me ndërtimin e centraleve atomike, apo të quajtura ndryshe dhe centrale bërthamore..Në ditët e sotme Shba renditet e para në numrin e centraleve atomike duke u ndjekur nga Britania e Madhe, Franca, Gjermania, Japonia dhe 10 vjecarin e fundit Kina.

Por nafta, benzina apo i quajtur ndryshe dhe ari i zi, mbetej burimi konsistent dhe i pacënuar i energjise boterore. Kjo përpara se sasia aq shume e konsiderueshme e saj të cënohej për shkaqe natyrale në 10 vitet e fundit..Aktualisht sasia e petrolit është në minizim konstant dhe parashikimet e shkencetareve kanë bërë të qartë se në vitin 2050 ky burim do te quhet “specie në zhdukje”.

Cfare masash po merren nga forcat ndërkombëtare..?

Vëndet perëndimore dhe jo vetem ato, kane rreth 15 vjet që mundohen të implementojnë kulturën e energjisë alternative, pra asaj të ndryshme nga uji, gazi, atomi apo nafta, dhe në 80% të popullsise së vëndeve të tyre ja kanë arritur ketij qellimi madhor dhe revolucionar. Por është jashtëzakonisht e veshtirë të ndërgjegjesosh pjesën tjetër të botës lidhur me këtë problem. Një popull i cili nuk mundet të shijoje frytet e një elektriciteti konstant gjatë të 30 ditëve të muajit nuk mund të shqetësohet për kujdesin e shfaqur ndaj burimeve të energjisë nga ato 15 shtete të “pasura” të botës. Këtu mund të futet dhe Shqipërise, e cila edhe pse pre e projekteve të shumta të zhvillimit të qendrueshem ekonomik e social, vazhdon t’i mohohet gëzimi i fryteve të civilizimit modern..

Momentalisht energjitë alternative më të njohura dhe më të mundshme për tu përdorur në të ardhmen si burim jetese janë hidrogjeni, energjia nukleare, energjia e riciklueshme, ethanoli (sheqeri), misri, duhani..Pra mundësite nuk mungojnë por as sukseset në perdorimin e këtyre energjive nuk rrinë prapa.

Brazil

Rast i konsideruar favorit për tu marrë si shembull është kryesisht Brazili, i cili duke u futur në boshtin 2-palesh të vëndeve lider të ardhshëm të planetit, Kinë-Indi e ka shndërrruar këtë bosht të quajtur Cindia në BIC (Brazil-Indi-Kine). Brazili prej rreth 10 vjetesh ka investuar pothuajse 10 miliard dollar në industrinë e kallameve të sheqerit. Me anë të këtyre investimeve është bërë e mundur zhvillimi i disa metodave për përftimin e ethanol, ingredient bazë i gasohol, burim energjie me efekte të ngjashme me ato të naftes. Këtë vit Shteti i Brazilit arriti pavaresine energjitike, qëllim në të cilin SHBA, vëndi më i fuqishëm i botës, rezultoi dështues.Si pasoje e kësaj, Brazili është në gjëndje të furnizojë plotësisht tregun kombëtar me energji, gjithashtu të eksportoje në sasi të mesme atë ndërkombetar. Kompanitë vëndase parashikojnë në 3 vitet e ardhshme një investim prej 9 miliard dollaresh në këtë industri duke favorizuar dyfishimin e shifrave të eksportit, pra duke arritur në 35% . Drejtuesit prononcohen duke thënë se siperfaqet nga Japonia në Nigeri janë potenciale për t’iu nënshtruar kesaj forme të re energjie..

Kine

Gjithashtu Republika Popullore e Kinës ka aprovuar këtë muaj një fond prej 4 miliard dollarësh investime në fushen e energjise se riciklueshme . Edhe pse analistet i komentojne kostot e larta dhe tarifat e uleta të energjisë së riciklueshme si shkak të pasigurisë së qëndrueshme ekonomike, drejtuesit vëndas të drejtuar nga governatori i Bankës Qëndrore Kineze mbeten optimiste.

ShBA

SHBA nuk mundet të mbetet mbrapa me keto investime radikale në fusha të paeksploruara. Një nga kompanitë më të fuqishme jo vetëm në vënd por dhe në Botë, Honda, ka deklaruar ekspozimin në treg, 10 vjet perpara kohe, të automjeteve funksionues me hydrogjen. Kjo konsiderohet një levizje shumë e guximshme e multinacionales duke konsideruar dhe faktin se kjo teknologji është aprovuar vetëm në formën e prototipit..

Italia

Europa ne kete rast perfaqesohet nga Italia, e cila fillimisht ka konsideruar si energji alternative misrin dhe duhanin..Por nderkohe qe misri në qofte se kthehet në energji dhe jo miell mund të coje në rritje stratosferike të cmimeve të bukës si dhe të shkaktojë uljen e cilësisë së bukës dhe prodhimeve të tjera derivate, duhani nuk paraqet një problem të tillë..Keshtu nderkohë që kompanite Italiane mundohen të zhvillojnë enrgjine e sheqerit dhe ta shnderrojne në energji fitimprurese, Corrado Fogher, drejtor i «Plantechno» ka patur idenë gjeniale dhe e ka patentuar menjëherë..Pse mos tentojme të prodhojme energji duke perdorur duhanin? Në fund të fundit nuk eshte bimë ushqyese dhe rritet pothuajse në cdo lloj toke..Cdo hektar luledielli prodhon 10 quintal vaj..nderkohe qe 1 Hektar duhan prodhon 20 kuintal, me anë të kryqezimeve të tipeve të duhanit mund të arrijme shifren record 40 kuintal, gati per tu djegur, dhe kjo ndodh krejt natyrshem pa perdorur metodat gjenetike të quajtura ndryshe OGJM. Me cfare janë të barabartë 40 kuintal vaj të djegshëm..? Në terma praktike një industri do ishte autosuficente vetëm me anë të 5 hektarëve duhan, keshtu është shprehur Fogher, i cili është gjithashtu optimist në perdorimin e vajit të duhanit nëpër tavolina. Sipas tij kjo energji alternative potencialisht një nga zevendesueset e petrolit do të jetë gati në vitin 2008, ndërsa për të shijuar sallatat në shtepitë tona me këtë vaj paksa të pazakontë do të na duhet të presim dhe disa vjet..

Me anë të këtyre shëmbujve kuptojme se energjia e ndryshme nga petroli nuk është më një ëndërr por një realitet që po e jetojmë gjithmonë e më shumë..Në një botë ku probleme kryesore konsiderohen ngrohja globale, obeziteti i shoqerisë amerikane dhe injoranca si pasoje e videolojrave te asaj aziatike duhet të fokusohemi më shumë në ato cështje kapitale qe na mundesojnë komoditetin .Sigurisht që permasat dhe kualifikimi i Shqiperise nuk jane në standartet e duhura për të aplikuar energjite alternative por duhet të jemi të ndërgjegjshem që do t’i vije dhe vëndit tonë rradha për tu përfaqësuar në këto fusha.Momentalisht le të shpresojmë që në shtëpite tona do të ketë energji elektrike 24 orë në ditë, të mjaftueshme e të nevojshme për të përmbushur nevojat bazë të ekzistencës njerëzore..